Zgnilizna twardzikowa ogórka – jak rozpoznać i zwalczać?

Zgnilizna twardzikowa, często nazywana „białą pleśnią”, to jedna z najgroźniejszych chorób odglebowych, jakie mogą porazić uprawy warzyw. Jest niezwykle trudna do zwalczenia, ponieważ formy przetrwalnikowe bakterii, mogą utrzymywać się w glebie nawet przez 10 lat. Atakuje ponad 400 gatunków roślin, a w uprawie ogórków, zwłaszcza pod osłonami, może prowadzić do całkowitego zniszczenia plantacji.

Czym jest zgnilizna twardzikowa?

Chorobę wywołuje grzyb Sclerotinia sclerotiorum. Jej źródłem są znajdujące się w glebie czarne twory przetrwalnikowe, zwane sklerocjami. W warunkach wysokiej wilgotności i umiarkowanej temperatury (15-20°C) sklerocja „budzą się” i infekują rośliny. Chorobie sprzyja duża wilgotność powietrza, gęsty siew oraz obecność uszkodzeń mechanicznych na roślinach.

Jakie rośliny atakuje zgnilizna twardzikowa?

Patogen ten ma bardzo szeroki zakres żywicieli. Oprócz ogórków i innych dyniowatych, bardzo często atakuje:

• Warzywa: pomidory, sałatę, fasolę, paprykę, kapustę, seler, marchew.
• Rośliny rolnicze: rzepak, słonecznik, łubin.
• Rośliny ozdobne: wiele gatunków kwiatów jednorocznych i bylin.

Jak rozpoznać objawy zgnilizny twardzikowej?

Objawy są bardzo charakterystyczne i trudne do pomylenia z inną chorobą.

• Pierwszym symptomem jest wodnista, gnijąca plama, zwykle pojawiająca się na łodydze tuż przy ziemi, w rozwidleniach pędów lub na owocach.
• Plama ta w bardzo szybkim tempie pokrywa się białym, gęstym, watowatym nalotem grzybni.
• Wewnątrz białej grzybni z czasem tworzą się czarne, twarde, nieregularne grudki – sklerocja. Wyglądem przypominają trutkę na szczury. Są one widoczne zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz zgnitej łodygi.
• Porażona część rośliny gnije i staje się miękka. Fragmenty pędu znajdujące się powyżej miejsca infekcji gwałtownie więdną i zamierają.

Jak zwalczać zgniliznę twardzikową?

Walka z tą chorobą jest bardzo trudna i opiera się głównie na zapobieganiu rozprzestrzenianiu się patogenu.

Zapobieganie (kluczowa strategia)

• Długi płodozmian: To absolutna podstawa. Należy zachować co najmniej 4-5 letnią przerwę w uprawie roślin podatnych na tę chorobę na tym samym stanowisku. Dobrym przedplonem są zboża.
• Usuwanie i niszczenie porażonych roślin: Zainfekowane rośliny należy usuwać natychmiast, bardzo ostrożnie, tak aby sklerocja nie osypały się na ziemię. Należy je zniszczyć (najlepiej spalić), a nie kompostować.
• Poprawa cyrkulacji powietrza: Unikaj nadmiernego zagęszczenia roślin. W uprawach pod osłonami kluczowe jest regularne wietrzenie.
• Stosowanie fungicydów:  Na rynku dostępne są preparaty grzybobójcze: Amistar 250 SC, Scorpion 325 SC, Signum 33 WG, Switch 62,5 WG ograniczające źródło infekcji.

Zwalczanie

• Leczenie silnie porażonych roślin jest niemożliwe.
• W uprawach zagrożonych wystąpieniem choroby, można stosować profilaktyczne opryski fungicydami zarejestrowanymi do walki ze zgnilizną twardzikową (Amistar 250 SC, Scorpion 325 SC, Signum 33 WG, Switch 62,5 WG).

Walka z chorobami jest znacznie łatwiejsza, gdy rośliny są silne i zdrowe. Rozpoznaj wszystkie możliwe zagrożenia dzięki naszemu przewodnikowi po chorobach ogórka.